M. Bimmel en A.G. Oldenmenger
Rosmalen, Kruisstraat 30a-b
bouwjaar: 1909
verbouwingen: 1930, ca 1990 en 2004
huidige- en oorspronkelijke functie: boerderij
Gemeentelijk monument
Kruisstraat 30-30b-30a
BeschrijvingAlgemeen:Deze vroeg twintigste-eeuwse langgevelboerderij op rechthoekige grondslag is gelegen aan de noordzijde van de Kruisstraat. De kopgevel van de boerderij is op het westen gericht. Het zadeldak is deels met riet (vernieuwd in 2004), deels met pannen gedekt en voorzien van twee wolfeinden. Het pand heeft drie huisnummers onder één dak. In de jaren dertig is de toenmalige stal van de boerderij verlengd. Dit met gesmoorde pannen gedekte deel van de boerderij is heden ten dage het adres: Kruisstraat 30a. Op het erf bevinden zich een gemetselde schuur voorzien van een met pannen gedekt zadeldak met wolfeinden uit omstreeks 1930 en een moderne garage.Voorgevel:De voorgevel is in kruisverband gemetseld en op de straat georiënteerd. Het woondeel van de boerderij heeft een vernieuwde voordeur die zich in een eenvoudige portiek bevindt. Ter linkerzijde bevindt zich één, ter rechterzijde twee vernieuwde vensters. Deze vensters en vensteropeningen zijn identiek aan de kopgevel. Links naast de deur is een gevelsteen ingemetseld met daarop de datum 25-5-1909. Het woondeel is voorzien van een aantal sierankers. De deur naar de voorstal heeft plaats moeten maken voor een T-venster. Ter rechterzijde bevinden zich twee moderne zesruits stalramen en een moderne glazen pui onder een segmentboog. De oorspronkelijke deeldeuren zijn verdwenen. De toegang tot de deel is dichtgezet met een houten wand met daarin de voordeur van Kruisstraat 30b. Aan weerszijden bevindt zich een oorspronkelijk stalraam. Het voormalige staldeel is voorzien van vier dubbelknoopsankers. Dit duidt op de aanwezigheid van een constructie met standvinken.Het deel van de voormalige stal dat in de jaren dertig is gerealiseerd is voorzien van vier oorspronkelijke vensteropeningen onder een halfsteens segmentboog. De betonnen stalramen hebben een vierruits indeling en zijn voorzien van een bakstenen onderdorpel. De dakschild is in 2004 voorzien van twee gebogen dakkapellen met een gevorkt venster. Linkerzijgevel:Deze kopgevel is in kruisverband gemetseld en voorzien van vlechtingen. De drie T-vensters op begane grond niveau zijn net als de twee kleinere T-vensters op zolderniveau vernieuwd. De vensters hebben draaiende onderramen en een kleppend bovenlicht. De nog oorspronkelijke vensteropeningen hebben steens segmentbogen met (vernieuwde) sierwerk boogvelden en oorspronkelijke hardstenen onderdorpels. De buiten- | 1 |
luiken zijn modern. De gevel is voorzien van een trasraam in donkerder stenen. De balklaagankers op het niveau van de zoldervloer zijn uitgevoerd als sierankers, de gordingankers zijn eenvoudig.Rechterzijgevel:De oorspronkelijke rechterzijgevel is naar waarschijnlijkheid tijdens de uitbreiding van de stal grotendeels verloren gegaan. De huidige zijgevel, de kopgevel behorende bij Kruisstraat 30a, is in kruisverband gemetseld en is in het midden voorzien van een brede deeldeur onder een betonnen latei. Het hooiluik onder halfsteens rollaag sluit aan op de bovenzijde van deze latei. Aan weerszijden bevinden zich een rondvenster en een mestdeur onder een halfsteens rollaag. De gevel is voorzien van vlechtingen.Achtergevel:De achtergevel is vanaf de openbare weg niet in het zicht.Interieur:Het interieur maakt geen deel uit van dit onderzoek.Redengevende omschrijvingDe boerderij heeft monumentale waarde vanwege de gevels, de bouwstijl, de bouwmassa, het ensemble en de situering. Het pand heeft bouw- en kunsthistorische betekenis vanwege de belangwekkende balklagen en de kapconstructies. De sociaal- en cultuurhistorische betekenis is groot, de boerderij is representatief voor het agrarische bouwen in Kruisstraat aan het begin van de twintigste eeuw. | 2 |
Gemeente 's-HertogenboschOpen Monumentendag
| 2003 |
Kruisstraat 30-30a, boerderijDeze grote langgevelboerderij is gesitueerd langs de weg en dateert uit 1909, zoals blijkt uit de gevelsteen. De vensters van het woongedeelte zijn uitgevoerd volgens de toenmalige nieuwe vormgeving (T-raam) vanaf de eeuwwisseling.
Boekje Open Monumentendag (2003) 23-24
|
Bossche Encyclopedie |